Սիրելու տարիք։ Վանո Սիրադեղյան

Անծանոթ բառերը՝
Կորով-մտավոր ու ֆիզիկական կարողություն՝ ուժ, եռանդ
Կլանել-կուլ տալ, ուտելիքը կոկորդից ներս տանել
Ընդերք-կրծքի և որովայնային խոռոչի մեջ գտնվող գործարանների ընդհանուր անվանումը
Գոտեմարտ-ըմբշամարտ

Տղան գիտեր, որ դժվարը կռվին նախորդող րոպեներն են։ Սաստկացող թշնամանքի մթնոլորտին նրա սիրտը չէր ընտելանում։ Թշնամանքի թույնը կաթում էր անքեն սրտի նուրբ թաղանթին եւ սրտխփոցը դղրդում էր ականջներում։ Բայց դա անցնում էր առաջին, երկրորդ, երրորդ հարվածից հետո․ ստանալուց կամ հասցնելուց։Նա քաջ գիտեր առաջին զարկի առավելությունը, բայց չէր կարող առանց ուղեղի մթանգնումի մարդու աչքերին նայել ու խփել եւ, որպես կանոն, առաջինը խփում էին իրեն։ Դա այնքան սարսափելի չէր։ Վատը կռվից մնացող քենն էր։ Այդ ոխակալ անվստահության տեւողությանը նրա սիրտը չէր դիմանում։ Ելքը այն էր, որ հակակշիռ թշնամանքով մտասեւեռվեր, թշնամանքի օդով սնվելով՝ իր կորովը տեղը պահեր․․․ Բայց դա ի՞նչ կյանք էր։ Շուրջբոլորը այնքա՜ն ներդաշնակ ու կոպտությունից շեղող բան կար, տղայի միտքը հափշտակող այնքա՜ն գաղտնիք կար ծալ-ծալ բացվող աշխարհի վրա, եւ նա այնքան ցրված էր լինում, այնքան անպատրաստ, զգոնությունը կորցրած այնքան, որ այս անգամ էլ առաջինը խփում էին իրեն։ Եվ շատ դեպքերում պատասխան չէին ստանում։Հիմա այդ կյանքը անցած շրջան էր։ Եթե առաջ կարելի էր անձնական վիրավորվածությանը կարեւորություն այնքան էլ չտալ, կարելի էր մի բան էլ կուլ տալ, ― հիմա ուրիշ էր։ Իր արժանապատվությունը այսուհետեւ իրենից բացի վերաբերելու է նաեւ մեկին։ Հարաբերությունները պարզելու համար ընդամենը երեք-չորս օր ժամանակ կար։ Օր կորցնել չէր կարելի։ Մինչեւ իր աղջկա գալը ինքը պիտի Մեծառեխին կա՛մ ծեծած լինի, կա՛մ աչքի փուշը կոտրած լինի։ Իր աղջկան շենում ծուռ նայող չպիտի լինի։ Իր աղջկա ներկայությամբ իրեն բան ասող չպիտի լինի։«Վերջ, ― ասաց տղան՝ հայելու առաջ դաստակը վիրակապով փաթաթելիս, ― խելոք ենք եղել, ծեծ ենք կերել, ծաղր ենք հանդուրժել ― անցած լինի։ Ձեր արածը ձեզ հալալ լինի ― այսօրվանից՝ վերջ։ Բանաստեղծություն-բան գրելը հետաձգվում է անորոշ ժամանակով»։Նա դժվար հասավ այս որոշմանը։ Երբ մտածում էր աղջկա մասին, համակվում էր վճռականությամբ, բայց վճռականությունից բան չէր մնում աղջիկը մտքում չեղած ժամանակ։ Իսկ երբ վերստին մտաբերում էր, հարկ էր լինում ոգու կորովը շնչի բերել մեռյալ կետից։ Բայց ամառային արձակուրդները մոտենում էին, ամեն ամառ հովեկ աղջիկը արդեն մտքում կար անբացակա եւ մտադրությունը դարձավ վճիռ։Այնինչ մարմնով պատրաստվում էր գարնան սկզբից։ Ակումբի բակից տուն էր քարշ տվել երկու փթանոց գիրերից մեկը ու կպել դրան․․․ Նրա մարզվելը սկզբում, իրոք, նման էր կպչել-մնալու։ Մետաղը հաստոտ ըմբիշի նման իրար չէր գալիս, տղան թպրտում էր ու պարում էր դրա շուրջը, երկաթը տղային ծալում-ծալծլում-հակում էր հողին, ասես ուզում էր կլանել իր պաղ, հոծ ընդերքը։ Տղան գալարվում, բայց պոկ չէր գալիս։ Երկու ելք կար․ կամ պիտի ինքը երկաթին հլու՝ գետինը մտներ, կամ՝ երկաթը գետնից կտրեր։ Երրորդը չկար։ Թողնել գնալը բացառված էր։ Տղան ասում էր ինքն իրեն․ «Ես՝ չէ, երկաթն է ձեռս բռնել, մինչեւ գետնից չկտրվի՝ բաց չի թողնելու։ Պիտի կտրվի»։Նա շատ լավ գիտեր, որ մնացած մի քանի ամսում ուժից չի տրաքվելու, բայց որ երկաթը գլխից վեր հանելու ձեւը պիտի գտնվի՝ դա անկասկած էր։ Այն օրը, երբ ծանրությունը գլխից վեր հանես, իր գորժելու ժամն էր լինելու։ Ծրագրված էր երկու կռիվ։ Նույնիսկ երեքը։ Քանիսը որ անհրաժեշտ եղավ։Հիմա կանգնած է զգեստապահարանի հայելու առաջ, հագած ունի անթեւ շապիկ, բազուկների մկանունքը նորվա ջանքից դեռ փքված են, դաստակը՝ պնդված, եւ կենտրոնացած պատրաստվում է կռվի գնալու մի ոհմակի դեմ եւ հետը գնացող մեկը չունի՝ թիկունքին կանգնի։ Եղբայրը մեծ է, ընկերների ոչ բարով թիկունքը ինքն է, ― այսպես անթիկունք գնալու է նրանց թաղը, ովքեր կռվում են միշտ ոհմակով, միշտ՝ թաղովի, միշտ՝ գեղովի ― նույնիսկ մեկի դեմ։Տղան անուշ մի թախիծով խղճում էր իրեն։ Կռվի մասին մտածում էր որպես եղած բանի, իրեն տեսնում էր ջարդված, բայց աղջկա աչքերի մեջ շիտակ նայելիս։«Կինո մի սարքի»,֊ասաց տղան, դուրս եկավ տնից եւ հանգիստ էր։ Կամ վճռական էր։ Կամ արդարությունը իր կողմն էր։ Նա փորձով գիտեր․ երբ մեղավոր է, ինքը թույլ է, նույնիսկ վախկոտ է եւ թեւն է թալուկ, երբ մեղավոր է։ Արդարության մի զորեղ բնազդ նրան կյանքի այս կռվի մեջ դարձնում է երիցս անպետք։ Բայց այսօր իրեն ուժեղ էր զգում։Լավ կլիներ Մեծաբերանի արբանյակները լրիվ կազմով հետը լինեին։ Կտեսնեին՝ դաս կառնեին եւ այս մի կռվով գուցե թե բանը վերջանար։ Նրանք ուժից վախեցող են։ Շուն կռվացնողների նրանց ցեղը մեկի դեմ գնում է երեք հոգով, բայց երկուսի դեմ չորսով չեն գնա, երեքի դեմ տասից պակաս եղան՝ չեն գնա․․․ Թող բոլորով հավաքված կինեն, միայն թե երեք հոգուց ավելի վրա չգան, միայն թե իրենց սազական վարքով թիկունքից քարով չխփեն․․․ Ժամանակից շուտ չխփեն։Կռվի պատրվակ սարքել պետք չէր, իր ներկայությունն իսկ պատրվակ էր։ հարկավոր էր միայն սպասել։ բայց անկամ, անշարժ սպասելուց վճռականությունը կորցնելու վախ կար։ Չէ, տնից առած թափը կոտրելու կարիք չկար։Տղան նայեց կոխ բռնողներին եւ անփույթ թքեց։ Ոչ թե ոտքի տակ, որպեսզի չընկնի մեկնումեկի՝ իր շորւջը գծած ինքնասիրության շրջանի մեջ (ուժեղինն՝ արձակ, թույլինը՝ նեղ), այլ հենց այդպես՝ հեռու եւ անփույթ։ Սա արդեն վերաբերմունք էր նրանց հանդեպ, բայց պակաս թվաց, եւ տղան կոխի կպածներից մեկի գլխարկը ոտի թաթով թռցրեց օդ։ Արարքը այնքան արտառոց էր, որ կոխի մեջ տաքացածներն իսկ նկատեցին։ Եւ իսկույնեւեթ կոխը թողին։Գլխարկի տերը հեւալով նայեց տղային, նայեց իր ընկեր Մեծաբերանին՝ սա ժպտում էր քաջալերիչ։ Գլխարկի տերը սպասում էր շունչը տեղը գա, եւ միջոցը մեր օգտնին եղավ։ Նրա վրա ուժեր վատնելը անիմաստ էր։ Լավ է ուժեղը դեմդ լինի, քան թիկունքիդ, շուրջբոլորդ մի տեղ հածելիս։ Հետո, թիկունքը առավել ապահով կլինի, եթե նրանք վստահ լինեն, որ վերջիվերջո ջարդ են տալու։֊Ինչի՞ ես բերանդ ծռել,֊տղան կանխեց գլխարկի տիրոջ վրա քշելը։֊Ե՞ս,֊ապուշ կտրեց Մեծաբերանը։֊Չէ, մոքիրդ,֊նրանց հանգով ասաց տղան։֊Դե տեղդ կանգնի․․․Կռվելը նրա համար խաղուպար էր, նա ուրախ էր, որ առանց ջանքի գործ է բացվել, բայց մի տեսակ շփոթված էր կամ վիրավորված, որ մարտահրավերի մենաշնորհը խված է ձեռքից։Տղայի սիրտը մի պահ նվաղեց, հետո թունդ առավ, նախահարձակման անծանոթ մի կիրք համակեց նրան։ Առաջին անգամ նա իր կամքով կռիվ էր անում եւ առավելությունը իսկույն զգաց․․․ Ձախ արմունկով հարվածը առավ ու աջով խփեց, պատասխանը ստացավ կողին, բայց թույլ հարված էր։ Թափից հասկացվեց, որ խփողը աչքի առաջ հատուցում ունի, եւ դա նրա ուժը կիսել է։ Նա միշտ խփել է խաղալու նման՝ անփույթ թափով։ Հիմա այդպես չկարողացավ։Հակառակորդի թափը կոտրելը տղային գրեթե բավարարում էր, մնում էր առանց ծեծ ուտելու կռիվը դեպի վախճան տանի։Տղան իրենց օղակողների թիկունքում տեսավ ընկերոջը ու սրտապնդվեց՝ համենայնդեպս կարեկից ունի, նույն պահին էլ մտահոգվեց՝ ընկերոջ դեմ ծեծվել չէր ուզում․ առանց վկայի կերած ծեծը շուտ է մոռացվում։ Օգնություն էլ՝ չէր սպասում։ Ընկերը նույնիսկ կռիվը թափել չէր համարձակվի, նրա չնչին շարժումը անգամ դիտվելու էր պաշտպան կանգնել եւ ոհմակը վրա էր տալու։ Ընկերը դա հասկանում էր։ Ոհմակին պատրվակ էր պետք։ Նրանց առայժմ ետ էր պահում պարագլխի գերազանցության համոզմունքը, այլապես նրանց ինչի՞ն էր պետք պատրվակի պես դատարկ բանը․․․ Այնուամենայնիվ, սառնասրտությունը չէր խանգարի։Տղայի գործը դժվարացավ։ Խնդիրը այն էր, որ շան ծեծ չուտեր եւ ընկերոջը չմղեր հուսահատ քայլի։ Իսկ թե կարենար հավասար կռվել, այդ դեպքում էլ պիտի այնպես գործը տաներ, որ հակառակորդի գերազանցության պատրանքը մնար, եւ պիտի զգույշ, աստիճանաբար կռվելու նրա կամքը մեռցներ։Տղան հարվածներ էր բաց թողնում ուսերին, կրծքին, ինքն էլ խփում կրծքին, ուսերին, վրան իջել էր մի հաշվենկատ թեթեւություն, ճշգրիտ զգում էր հարվածի պահը, հարվածից հաջող խուսափում էր, իսկ հակառակորդը անակնկալից կորցրել էր իրեն, ձեռքերը թափահարում էր թարս ու շիտակ եւ տղան հանկարծ գլխի ընկավ․ նա հավասար կռվի համար պիտանի չէ, նրա ոգին ոհմակի մեջ է, նրա կորովը արթնանում է հակառակորդի քնած ժամին․․․ Տղան զգաց, որ ուզած պահի կարող է չոքեցնել նրան։ Մի կարճ ժամանակ կռվի տարերքը նրան կալավ, հաշտվեց ջարդված քիթուբերանով աղջկա առաջ երեւալու հետ, մտահան արավ ընկերոջը, մի լիասիրտ հարվածի տենչով սիրտը ծուլ ելավ եւ անպաշտպան դեմքի վրա խոյացող ձեռքը փոքրոգաբա՞ր, ընկերո՞ջ համար, թե՞ հայի խղճով՝ վերջին պահին իր թափը կոտրեց ինչ֊որ հրաշքով․․․ Անճիշտ հարվածից սաստիկ ցավ զգաց եւ ասյտեղ կերավ աչքի տակին։ Ուշ բնազդով տղան ափը տարավ աչքին ու ետ ցատկեց գոտեմարտելու նետված դեմինից․․․ Հակառակորդը երեւելի գոտեմարտող էր, եթե բռներ մեջքը կամ ոտքը՝ ինքը կորած էր, անպատիվ ծեծից փրկություն չկար։ Աչքի տակին ստանալով՝ տղան կորցրեց հակառակորդին տարածության վրա պահելու զգոնությունը եւ երբ դեմինը երկրորդ անգամ վրա թռավ մեջքը բռնելու, ելք չտեսնելով՝ տղան բռունցքով, կարճ, դիմահար խփեց ճակատին։ Նետվողը չոքեց, զկռտոցի նման ձայն հանեց, տղան վախից մի պահ քար կտրեց՝ այդ պահին էլ ծոծրակին տվին, եւ այդ հարվածը նրան ազատեց հոգին կեղեքող կապանքներից։ Եւ մինչ վուրհայով վրա կտային, մինչ կռվի քաշված ինքն ու ընկերը կտրորվեին ոտքերի տակ, տղան մի քանի պտույտ արեց օղակի ներսում եւ մի քանիսը վայնասունով մեր քաշեցին։

Проект: «Армения — страна камней или Карастан».

Проект ко дням Мхитара Себастаци: ,,По следам Карастана,,

Разработан для учеников Средней и Старшей школ

Сроки проекта – с 30 октября по 30 ноября

Армения многие столетия переживала тяжелые испытания: страна, разделенная между Турцией и Персией, Российской империей была лишена государственной самостоятельности. Единственным оружием армянского народа была многовековая культура и национальное сознание, которое любыми способами пытались усыпить․ Для пробуждения национальной идеи необходимо было издавать книги, распространять их среди народа, рассказывать ему о его героическом прошлом, о его вере, культуре. Так думал и Мхитар Себастаци, который будучи далеко от родной земли всячески поддерживал и возрождал интересны Армении, армянской культуры и армянского народа․

Сегодня перед каждым из нас стоит задача сделать Армению, армянскую культуру достоянием общественности, представить ее с наивыгодных сторон и ракурсов․

Данный проект имеет цель представить Армению такой, какой ее никто не знает․

Направления работы:

1. Поиск в интернете самых необычных фактов, которые будут интересны любому туристу для посещения Армении.

1: Армения – древняя страна

История Армении уходит своими корнями в глубь тысячелетий. На территории Армении цивилизация существовала задолго до бронзового века. Армения обладает богатым и уникальным наследием, ко торое интересно исследовать… Например, петроглифы Ухтасара датируются 12000 годом до н.э. Самая старая в мире кожаная обувь, обнаруженная в Арени, датируется 3500г. до н.э.

Наряду с Ираном, Китаем, Грецией, Египтом и Японией, Армения входит в число 6 древних стран, которые сохранились на протяжении тысячелетий. Армения впервые упоминается в 520 году до нашей эры, в Бехистунской надписи царя Дария 1. Об Армении упоминали древнегреческие авторы Геродот и Ксенофон в V веке до нашей эры.

2: Первая страна, принявшая христианство

Армения – первая страна, принявшая христианство в качестве официальной государственной религии. Григорий Просветитель (Лусаворич), который крестил Армению в 301 году, стал первым Католикосом всех армян. Армения стала первым христианским государством. Первая церковь в мире была построена в Армении. Святой Эчмиадзин  – это первый христианский храм,  построенный еще в начале 4 века. Сегодня 97% населения Армении – христиане. В современной Армении сохранились шедевры средневековой архитектуры – древние церкви и монастыри. Эчмиадзинский кафедральный собор – главный храм Армянской Апостольской церкви, который посещают многочисленные паломники со всего мира.

3: Армянский алфавит

Есть интересные факты об армянском языке. Армянский алфавит – один из древнейших алфавитов в мире. Он был создан в 405-406 годах ученым и монахом Месропом Маштоцем. Алфавит Маштоца состоял из 36 букв (в современном алфавите 39 букв). Памятник армянскому алфавиту и его создателю Месропу Маштоцу находится в селе Арташаван, на склоне горы Арагац.

4: Армения – колыбель виноделия

Когда вы думаете об Армении, вряд ли первое, что приходит вам на ум – это вино. Тем временем, археологи утверждают, что винодельня, обнаруженная в 2011 году в Армении, может считаться самой древней винодельней в мире. Винодельне, обнаруженной в пещере около деревни Арени, на самом деле 6100 лет!

И сегодня в Армении производят оригинальные и очень вкусные вина, причем не только из винограда, но также из других фруктов, таких как гранат, айва, вишня, кизил или абрикос. Обязательно попробуйте фруктовые вина в Армении!

5: В Армении есть канатная дорога рекордной длины

Это может показаться неожиданностью, но самая длинная канатная дорога в мире находится в Армении. Согласно книге рекордов  Гиннеса, самая длинная реверсивная канатная дорога в мире- это канатная дорога «Крылья Татева», протяженность которой составляет 5 752 метра (18 871 футов). Впечатляющая канатная дорога соединяет деревню Халидзор с Татевским монастырем (одним из самых важных монастырей в стране), а из кабины открывается  захватывающий вид на ущелье реки Воротан.

6: Ереван – один из древнейших городов мира

Столица Армении Ереван является одним из древнейших населенных городов мира. Основанный в 782 году до нашей эры царем Аргишти, Ереван старше Рима! Тот город, который вы видите сейчас  –  это современная столица в европейском  стиле, но происхождение города действительно впечатляет!

7: список Всемирного наследия ЮНЕСКО

Лаваш – мягкая, тонкая лепешка, входит в список нематериального культурного наследия ЮНЕСКО. Исполнение армянского эпоса ” Сасунские смельчаки “или” Давид Сасунский”, армянское искусство хачкаров, а также дудук и его музыка также являются объектами нематериального Всемирного наследия.

В Армении находится шесть объектов, включенных в список Всемирного наследия ЮНЕСКО: монастырь Ахпат, монастырь Санаин, Кафедральный собор и церкви Эчмиадзина, археологический памятник Звартноц, монастырь Гегард и верховье реки Азат.

Теперь, когда вы немного узнали об Армении, почему бы не посетить эту страну и не открыть для себя ее уникальную культуру. Самые известные и популярные подарки, которые вы можете увезти с собой из Армении, и которые будут напоминать вам о самых ярких моментах вашего путешествия по Армении, – это  армянский коньяк, сухофрукты, ювелирные изделия, ковры и т. д. Купите эти популярные сувениры и увезите с собой частичку Армении!

2. Прокомментируйте слова Рафаэля Исраеляна: «На камне родился армянин, на камне жил, камень положил на камень, поднялся на камни, поднял камни. В камнях вырос ребенок, играл камнем, узнал камень, укрепился как камень»… Каково значение ,,камня,, в жизни армянина? И почему многие Армению называют ,,Карастаном,,?

Карастаном называют Армению потому что Армения вся на камнях, и поэтому в нашей стране все строиться из камня, ставят камень на камень-строят дом, убирают камни с лица земли, получают башни и сады а еще из камней строили укрепления и крепости.

3. Представить (разработать) направления, которые поднимут туризм Армении на новый уровень (Экстримальные виды спорта, то что подойдет рельефу и инфраструктуре Армении). Расскажи о вулканических строениях современной Армении с точки зрения туризма…

Туризм в Армении является одной из интенсивно развивающихся отраслей экономики страны.

4. Что среднестатистический турист знает об Армении? Почему туристы, посещая Армению, видят только Гарни-Гегард, Эчмиадзин, Татев, Хндзореск…? О каких местах необходимо им рассказать?

Среднестатистический россиянин, никогда не интересовавшийся культурой Армении, к сожалению, знает о стране не так много. Одни из первых ассоциаций – коньяк и лаваш.
Им надо показать и рассказать о городе Гюмри. Туристы очень мало знают об Армении

5. Какие блюда в основном рассказывают об Армении? Поделитесь самыми неоычными блюдами ваших предков, которые не так известны как долма, но по вкусу ничем не уступают… По возможности можно приготовить, занять ход на видео.

В основном туристы говорят а далме, хороваце, хаше, арисе, хапаме.

Учащиеся работают поэтапно во всех вышеуказанных направлениях.

Цели и задачи:

1. Развитие навыка поисковой деятельности.
2. Развитие творческих и коммуникативных способностей.
3. Обогащение словарного запаса по теме.
4. Создание небольших эссе и аудиофайлов по предложенной теме.

Итогами проекта станут записи, видеоматериалы, аудиоматериалы учеников в блогах.

Ход проекта:

1. Прочитать текст и придумать к нему три-четыре вопроса.

Говорят, что в Армении нет горизонта. Куда ни глянь — всюду высятся горы. Поэтому Армению часто называют Карастан — Страна Камней. Камни бывают холодны и грубы, но в умелых руках искусных армянских мастеров камень превращается в произведение искусства, способное выразить душу народа! Поэтому на этом небольшом клочке земли, где растут до небес заснеженные горы, где текут хрустальные реки и теплое солнце освещает плодородные долины, можно встретить так много каменных чудес. Издавна армяне, жители страны камней, использовали для строительства природный камень — базальт, мрамор и, главным образом, туф. Всего этого добра было много и в окрестных горах, и прямо под ногами. Например, туф — камень вулканического происхождения, очень легкий и прочный, да, к тому же, красивый, добывали прямо из пластов, на которых и построен Ереван. Добирались до залежей туфа и прямо на этом же месте строили дома. Но это еще в дореволюционные годы. В советские времена из туфа возводили все главные здания столицы и им же облицовывали стандартные многоэтажки, которые после такой «армянской модернизации» становились очень даже симпатичными.

Из множества оттенков туфа в Ереване больше всего прижился бежево-розовый, отчего армянскую столицу стали именовать «розовым городом». «Ереван, выстроенный из вулканического туфа, гармоничный, как розовая роза» — писал латиноамериканский поэт Пабло Неруда.

С розами связана одна трогательная городская легенда о старике Карабала, вечно неопрятном, в старом пальто и поношенной шляпе, который каждый день появлялся в Ереване с корзинкой свежих роз и раздаривал их всем окружающим женщинам. Этому старичку даже памятник поставили на улице Абовян.

1. Почему Армению называют <<Страна камней>>

2. В честь кого стоит памятник на улице Абовян.

3. Из чего сделаны многие здания Еревана.

2. Написать сочинение на одну из предложенных тем :

«Моя Армения — мой Карастан»

«И мы армяне стали как камни»

«Армения — страна не с каменным сердцем»

Ֆլեշմոբյան խնդիրների լուծումներ

1. Վերծանեք գաղտնագիրը՝ օգտագործելով  1, 2, 3, 5, 7, 8 թվանշանները մեկական անգամ: Ի՞նչ թվանշան է թաքնված L տառի փոխարեն։ Գ·Ի =Տ+Ե = Լ+Ի·Ք։

13

2. Կամրջով որոշակի ժամանակահատվածում անցան քառանիվ ավտոմեքենաներ և երկանիվ  հեծանիվներ, որոնց ընդհանուր քանակը 12  էր, իսկ  անիվների ընդհանուր քանակը 40 էր: Կամրջով նշված  ժամանակահատվածում քանի՞  քառանիվ ավտոմեքենա անցավ:

8

3. Ամենաշատը քանի՞  միանման փունջ կարելի է պատրաստել 30 սպիտակ և 24 վարդագույն պիոններից (ամեն փնջում սպիտակ և վարդագույն պիոնները քանակը լինի նույնը):

24

4. Արամը, երբ  1*4  եռանիշ թվին աջից կցագրեց 2 թվանշանը, իսկ ձախից՝ 1 թվանշանը,  ստացված հնգանիշ թիվը առանց մնացորդի բաժանվեց 3-ի:  Աստղանիշի փոխարեն այդ պայմանին բավարարող քանի՞ թվանշան կարելի է տեղադրել։

3-1,4,7

5. Անին 5 կիլոգրամ խնձորի և 8 կիլոգրամ նռան համար վճարեց 10.000 դրամ: Որքա՞ն նա կվճարեր 3 կիլոգրամ խնձորի  համար, եթե 5 կիլոգրամ խնձորի և 4 կիլոգրամ նռան  համար  պետք է վճարել 6000 դրամ։

1200

6. Նանեի մտապահած թվի և 4-ի արտադրյալը 27-ով փոքր է ամենամեծ երկնիշ թվից: Ո՞ր թիվն է մտապահել Նանեն:

18

7.  Ձկնորսը մի  ձուկ էր բռնել: Այն հարցին, թե որքան է այդ ձկան զանգվածը, պատասխանեց. «Պոչի և գլխի ընդհանուր զանգվածը 4 կիլոգրամ է,   գլխի ու մարմնի ընդհանուր զանգվածը՝  7 կիլոգրամ, իսկ  պոչի ու մարմնի ընդհանուր զանգվածը՝  5 կիլոգրամ»: Որքա՞ն էր այդ ձկան զանգվածը:    

8

8. 5-ին  բազմապատիկ հնգանիշ թիվը պարունակում է 1-ից մինչև 5  բոլոր թվանշանները: Այս թվի առաջին երկու թվանշաններից կազմված երկնիշ թիվը 2-ին  բազմապատիկ է, այդ թվի  հազարավորը 3-ին  բազմապատիկ է:  Գտե՛ք այդ պայմանին բավարարող  հնարավոր ամենամեծ թիվը:

9. Ուղղանկյան պարագիծը 20 սմ է: Որքա՞ն կարող է լինել այդ ուղղանկյան կողմի առավելագույն երկարությունը: Ուղղանկյան կողմերի երկրաությունները արտահատվում են ամբողջ թվերով:

9

10. Երկնիշ թիվը 7 անգամ մեծ է իր թվանշանների գումարից: Եթե այդ թիվը մեծացվի 12-ով, ապա ստացված թիվը 8 անգամ մեծ կլինի սկզբնական երկնիշ թվի թվանշանների գումարից: Գտեք այդ երկնիշ թիվը:

84